Przy ustalaniu tej różnicy stosuje się zasady określone w ustawie z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Oznacza to, że nie bada się indywidualnej wartości nieruchomości jako składnika majątku osoby poszkodowanej, lecz wyceniana jest wartość rynkowa nieruchomości.
Do ustalenia wartości nieruchomości mają zastosowanie odpowiednio przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Stosownie do art. 130 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami ustalenie wysokości odszkodowania następuje po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego.
Suma wysokości odszkodowania przysługującego dotychczasowemu właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu, z wyłączeniem kwot, o których mowa w ust. 8 i 9, oraz wysokości odszkodowania z tytułu wygaśnięcia ograniczonych praw rzeczowych ustanowionych na tej nieruchomości lub na prawie użytkowania wieczystego nie może przekroczyć wartości nieruchomości lub wartości prawa
Gdy adwokat zgromadzi wszystkie potrzebne informacje, wniosek o odszkodowanie z tytułu wypadku drogowego zostanie skierowany do Injuries Board. Szczegółami zajmie się za Ciebie prawnik. Komisja oceni Twoją sprawę i zaproponuje sumę odszkodowania. Możesz zaakceptować kwotę zaproponowaną przez Komisję lub ją odrzucić.
Jak wynika z art. 128 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami: “jeżeli na wywłaszczanej nieruchomości lub prawie użytkowania wieczystego tej nieruchomości są ustanowione inne prawa rzeczowe, odszkodowanie zmniejsza się o kwotę równą wartości tych praw”. Ale czy zawsze? Zgodnie z art. 244 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r.
Vay Tiền Trả Góp 24 Tháng. Ostatnie lata pokazują, że świetnym interesem są odszkodowania od lotnisk ze względu na mieszkanie w tzw. obszarach ograniczonego użytkowania (OOU). Kluczową kwestią wydaje się zasadność ich wypłacania z powodu utraty wartości do odszkodowań można składać do Portu Lotniczego w ciągu dwóch lat od wyznaczenia obszaru ograniczonego użytkowania. Art 129 ustawy prawo ochrony środowiska mówi, że każdy właściciel nieruchomości w ramach obszaru ograniczonego użytkowania może się starać o zadośćuczynienie jeśli ta bliskość lotniska spowodowała, że jest utrudnione korzystanie z własnej nieruchomości lub nastąpiła utrata wartości nieruchomości z uwagi obszar ograniczonego użytkowania. Właściciel nieruchomości może złożyć wniosek, żeby dostać odszkodowanie z tych dwóch tytułów. Oznaczają one, że odszkodowanie należy się gdy właściciel nieruchomości musi ponieść dodatkowe koszty by zachować klimat akustyczny wewnątrz budynku na odpowiednim poziomie lub gdy wystąpił wspomniany wcześniej spadek wartości nieruchomości. Co ciekawe po otrzymaniu odszkodowania z tytułu dostawania standardów akustycznych w lokalu nikomu nie trzeba przedstawiać faktur, a otrzymane odszkodowanie można wydać wedle uznania. Duże wątpliwości dotyczą jednak przede wszystkim części roszczeń z tytułu spadku wartości nieruchomości. Są to wątpliwości, związane z metodologią wyceny stosowanej przez biegłych sporządzających opinie w tym zakresie, a także z samym zagadnieniem spadków wartości nieruchomości położonych w okolicy lotniska. W chwili obecnej brak jest twardych danych rynkowych wskazujących na spadek wartości, o jakim mówią biegli sądowi, gdyż nie ma to odzwierciedlenia w transakcjach w lokalizacjach wokół lotnisk. Wyliczane przez biegłych spadki wartości, jak i metodologia sporządzanych opinii, budzą głęboki sprzeciw portów lotniczych. Znany jest przypadek Portu Lotniczego Poznań-Ławica, który z tytułu odszkodowań musi zapłacić ok 150 mln zł. Przychody lotniska, od roku 2015, kiedy rozpoczęto wypłatę odszkodowań, wyniósł ok. 281 milionów złotych. Skąd zatem lotnisko ma być stać na takie odszkodowania? Co istotne poznańskie lotnisko istnieje już ponad 100 lat, dlatego może dziwić orzecznictwo biegłych co do spadku wartości nieruchomości na terenach wokół lotniska i porównywanie spadku wartości tych nieruchomości do tych znajdujących się w okolicy bazy w Krzesinach skąd startują myśliwce F-16. Nie tylko lotnisko w Poznaniu ma ten problem, w Gdańsku roszczenia szacowane są na 1 mld zł, a w Warszawie mieszkańcy okolicy Okęcia łącznie żądają 90 mld zł. Dla porównania tyle rocznie kosztuje utrzymanie Służby Zdrowia w naszym i nietyczne wydawać się mogą też informacje na stronach niektórych kancelarii prawnych, które informują na swoich stronach zamieszczają wpisy typu „Odszkodowania za hałas. Mieszkasz w okolicy lotniska w Gdańsku? Do 31 marca 2018 roku masz szanse uzyskać należne odszkodowanie. Tylko dobrze przygotowany prawnik będzie w stanie dobrze sformułować pozew, a także poprowadzić sprawę przez meandry postepowania.” Oczywiście takie kancelarie pobierają jedynie prowizję od uzyskanej kwoty. A także za darmo zweryfikują czy odszkodowanie się należy. Przeszukując portal z ofertami sprzedaży nieruchomości w łatwy sposób można zweryfikować wartość nieruchomości zaraz przy lotnisku w Poznaniu. Przykładowo 3 pokojowe, mające 66m2 mieszkanie z rynku pierwotnego zaraz przy lotnisku kosztuje prawie 450 tys. zł. Natomiast analogiczne nowe mieszkanie znajdujące się dużo bliżej centrum Poznania bez problemu kupimy za ok 370 tys. zł. Za dom przy lotnisku w Pyrzowicach zapłacimy 1 mln zł, ale już w Wymysłowie, który znajduje się bliżej Katowic, dom w podobnym standardzie i metrażu kupimy 200 tys. zł taniej. Warszawa miastem bez lotniska? Sprawdź odległość portów lotn... Dlatego też ciężko wierzyć w spadek wartości nieruchomości w okolicach lotnisk. Co ciekawe, bazując na portalach sprzedażowych, w okolicy lotnisk nie ma zbyt wiele ofert. Wydaje się więc, że samoloty nikomu nie przeszkadzają, a mieszkanie w okolicy lotniska po prostu się opłaca. Inwestycja w potężny hub lotniczy jest konieczna, ale to nie wystarczy
W razie wypadku odszkodowanie nie musi obejmować jedynie kosztów naprawy pojazdu. W ramach odszkodowania poszkodowany może również uzyskać wyrównanie szkody w postaci utraty wartości samochodu powypadkowego. W przypadku, jeżeli w kolizji pojazd został uszkodzony a w następstwie tego doszło do utraty jego wartości handlowej, poszkodowany może wystąpić do ubezpieczyciela sprawcy szkody z roszczeniem z tego tytułu tzn. utraty wartości handlowej z art. 361 § 2 kodeksu cywilnego, po stronie zobowiązanego występuje obowiązek pełnej kompensaty szkody. Oznacza to, że kwota odszkodowania zawierać powinna zarówno koszt naprawy pojazdu jak i kwotę odzwierciedlającą utraconą wartość handlową pojazdu. Sąd Najwyższy Takie rozstrzygnięcie omawianego zagadnienia przyjął także Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 12 października 2001r. (sygn. akt: III CZP 57/01, OSNC 2002/5/57). Sąd Najwyższy po rozpatrzeniu zapytania prawnego przedstawionego przez Sąd niższej instancji "czy do składników szkody, powstałej na skutek kolizji pojazdów samochodowych, za którą odpowiedzialność z tytułu umowy ubezpieczeniowej odpowiedzialności cywilnej ponosi zakład ubezpieczeń, zalicza się utratę wartości handlowej naprawionego samochodu, spowodowaną stosowaniem przez autoryzowane warsztaty naprawcze technologii nie w pełni pozwalającej na przywrócenie pierwotnego stanu pojazdu, tj. sprzed kolizji?" podjął uchwałę o następującej treści:”Odszkodowanie za uszkodzenie samochodu może obejmować oprócz kosztów jego naprawy także zapłatę sumy pieniężnej, odpowiadającej różnicy między wartością tego samochodu przed uszkodzeniem i po naprawie”.Zobacz serwis: Ubezpieczenia komunikacyjne Odszkodowanie obejmuje utratę wartościSąd Najwyższy stwierdził, iż w razie wyrządzenia szkody ruchem pojazdu lub w związku z jego ruchem, odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym. Problem, na którym głównie skupił się Sąd w istocie sprowadzał się do tego, czy odszkodowanie należne za uszkodzenie samochodu obejmuje oprócz kosztów jego naprawy także zapłatę sumy pieniężnej odpowiadającej różnicy między wartością tego samochodu przed uszkodzeniem i po naprawie, przy założeniu, że naprawa była prawidłowa, a zmniejszenie wartości samochodu nastąpiło wskutek jego stwierdził, że przy określaniu miernika wartości rzeczy nieuzasadnione jest przeciwstawianie cen, które mogą być uzyskane przy jej zbywaniu i nabywaniu. Oczywiście, jednostkowe ceny takich samych samochodów mogą się różnić, jednakże podstawą ustalenia wartości rzeczy będącej przedmiotem powszechnego obrotu nigdy nie jest jednostkowa cena, która może wynikać z zupełnie przypadkowych okoliczności. Podstawą ustalenia wartości powinna być średnia wydaje się przyjmowanie różnych sposobów określania wartości takich samych rzeczy, w zależności od tego, czy są przeznaczone do normalnego używania i korzystania przez właściciela, czy też są przeznaczone do zbycia. W warunkach gospodarki rynkowej każda rzecz mająca wartość majątkową może być w każdym czasie przeznaczona na Co to jest szkoda całkowita?Zbycie rzeczy jest takim samym uprawnieniem właściciela jak korzystanie z niej, wobec czego traci także znaczenie odróżnianie wartości użytkowej rzeczy od jej wartości handlowej. Miernikiem wartości majątkowej rzeczy jest pieniądz, a jej weryfikatorem rynek. Rzecz zawsze ma taką wartość majątkową, jaką może osiągnąć na rynku. Z przepisu art. 361 § 2 Kodeksu cywilnego wynika obowiązek pełnej kompensacji szkody. Wartość rynkowaWartość samochodu po jego naprawie to nic innego, jak jego wartość rynkowa. Ponieważ wartość ta w wyniku uszkodzenia, choć później wyeliminowanego, zmalała w stosunku do tej, jaką pojazd ten miałby na rynku, gdyby nie został uszkodzony, to kompensata powinna obejmować nie tylko koszty naprawy, ale także tę różnicę zaznaczyć, iż prezentowane w uchwale poglądy zaaprobował w swojej glosie prof. dr hab. wybitny prawnik cywilista, specjalista z zakresu prawa ubezpieczeń z Wydziału Prawa Uniwersytetu Łódzkiego (glosa publikowana była w Orzecznictwie Sądów Polskich z 2002 nr 5 poz. 61).Zobacz serwis: Auto i prawo Naprawa nie likwiduje całej szkodyReasumując sąd w wyżej wskazywanej uchwale stwierdził, iż po naprawie, co prawda samochód odzyskuje sprawność techniczną, jednakże nie uzyskuje takiej wartości handlowej, jak przed wypadkiem (jego cena sprzedażowa po naprawie na skutek faktu, że jest powypadkowy maleje). Różnica w tej wartości stanowi różnicę handlową, której w świetle powyższej uchwały mogą domagać się poszkodowani właściciele ma jednak żadnego przepisu, który uzależniałby otrzymanie odszkodowania z tytułu utraty wartości handlowej od wieku pojazdu. Zdaniem Rzecznika Ubezpieczonych, to nie wiek pojazdu jest podstawową przesłanką do określenia tejże kwoty, a sam fakt istnienia utraty wartości pojazdu po wypadku, która niewątpliwie następuje w przypadku pierwszego uszkodzenia pojazdu. Trzeba zaznaczyć, iż ubytek wartości handlowej maleje proporcjonalnie do wieku danego pojazdu, tzn. im pojazd jest młodszy wiekiem, tym różnica w wartości handlowej jest większa, a im jest straszy, tym ta różnica coraz bardziej się zaciera. Nie jest to jednak zasadą, a potwierdzeniem tego, że wycena powinna być dokonywana indywidualnie są przypadki uszkodzenia pojazdów zabytkowych, historycznych, w których utrata wartości handlowej (jak również sama wartość pojazdu) będą wyliczane według zupełnie niestandardowych reguł. Określenie rozmiaru szkodyZawsze, gdy poszkodowany domaga się wypłaty odszkodowania z tytułu utraty wartości handlowej należy określić konkretną kwotę, która ma stanowić rekompensatę. Jest to niezwykle trudne dla samego poszkodowanego. W praktyce najczęściej stosuje się więc Instrukcję przygotowaną przez Stowarzyszenie Rzeczoznawców Samochodowych Ekspertmot. Od dnia 12 lutego 2009 roku, Stowarzyszenie Ekspertmot wprowadziło nowe, bardziej korzystne dla poszkodowanych zasady określania rynkowego ubytku wartości serwis: OdszkodowaniaW Instrukcji wprowadzono zapisy mówiące wprost, iż rynkowy ubytek wartości szacuje się dla pojazdów, utrzymanych w dobrym stanie technicznym, o okresie eksploatacji do sześciu lat. Zmiana treści Instrukcji została wprowadzona w związku z wystąpieniem Rzecznika Ubezpieczonych z czerwca 2008 r. do Stowarzyszenia, w którym to Rzecznik Ubezpieczonych wskazał na kilka ważnych problemów ograniczających prawo poszkodowanych do otrzymania odszkodowania z tytułu utraty wartości handlowej pojazdu po wypadku.
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (dalej również jako „Ustawa”) przewiduje roszczenia dla właściciela nieruchomości lub użytkownika wieczystego w sytuacji, w której w wyniku uchwalenia lub zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wystąpią negatywne konsekwencje dla jego nieruchomości. W niniejszym artykule zostanie przedstawione zagadnienie odszkodowania za zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz tryb i zasady jego dochodzenia. Spis treściMiejscowy plan zagospodarowania przestrzennegoAby kompleksowo przedstawić zagadnienie, w tym miejscu warto wskazać, czym jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie z art. 4 Ustawy w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego ustalane jest przeznaczenie terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jest rodzajem aktu prawnego, który obowiązuje wyłącznie na obszarze działania gminy, która go wydała. Przyjmowany jest w formie uchwały, która składa się z dwóch części, a mianowicie tekstowej oraz rysunkowej. Forma tekstowa zawiera opis planu, w którym zostaje określone przeznaczenie konkretnego terenu, warunki jego zagospodarowania, rodzaj zabudowy oraz rozmieszczenie inwestycji celu publicznego. Do uchwały dołączany jest załącznik stanowiący graficzną postać planu. Innymi słowy, jest to szkic, będący wiernym odzwierciedleniem rzeczywistego układu ulic i zabudowy oraz planów ich zagospodarowania, który zawiera w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego W zasadzie każda ze zmian dokonanych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego ma wpływ na wartość nieruchomości, co może przejawiać się zarówno we wzroście wartości nieruchomości oraz w spadku jej wartości. Co więcej, uchwalenie bądź zmiana planu miejscowego może sprawić, że dotychczasowy sposób korzystania z całej nieruchomości lub jej części staje się ograniczony, a w niektórych przypadkach nawet niemożliwy. Niekiedy niemożliwe jest również korzystanie z nieruchomości w sposób zgodny z wcześniejszym przeznaczeniem lub sposobem użytkowania. W takiej sytuacji właściciel nieruchomości, który poniósł szkodę może ubiegać się o zapłatę odszkodowania za poniesioną szkodę albo wykup nieruchomości lub jej części ewentualnie przyznanie przez gminę nieruchomości zamiennej. Jednocześnie, to organ podejmuje samodzielnie decyzję w zakresie wyboru sposobu rekompensaty za zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Warunkiem otrzymania odszkodowania jest nieskorzystanie przez właściciela z roszczeń wymienionych powyżej. Zgodnie z art. 37 ust. 3 Ustawy termin na zgłoszenie roszczenia wynosi 5 lat od dnia, w którym plan miejscowy albo jego zmiana stały się obowiązujące, a więc od dnia wejścia w życie uchwały. Warto zaznaczyć, że termin ten dotyczy jedynie przypadków, w których właściciel nieruchomości sprzedał nieruchomość i żąda odszkodowania za fakt jej sprzedaży i utraty jej wartości będącej konsekwencją uchwalenia planu zagospodarowania przestrzennego. Do roszczeń o odszkodowanie za obniżenie wartości nieruchomości lub do jej wykupu obowiązuje ogólny okres przedawnienia, określony w art. 118 ustawy z dnia 23 kwietnia 964 r. Kodeks cywilny, tj. obecnie 6 lat. Warto jednak zasygnalizować, że w dniu 9 lipca 2018 r. weszła w życie nowelizacja, która skróciła dotychczasowe okresy przedawnienia z 10 lat do 6 lat, natomiast wobec faktu, że znakomita większość planów zagospodarowania przestrzennego została wydana przed jego nowelizacją, powoduje, że do nich ma w dalszym ciągu zastosowanie 10 letni okres również wskazać, że określone powyżej roszczenia przysługują nie tylko właścicielom nieruchomości, ale również użytkownikom wieczystym odszkodowaniaZgodnie z art. 37 ust. 1 Ustawy, wysokość odszkodowania z tytułu uchwalenia lub zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego ustala się na dzień sprzedaży nieruchomości. Obniżenie wartości nieruchomości stanowi różnicę między wartością nieruchomości określoną przy uwzględnieniu przeznaczenia terenu obowiązującego po uchwaleniu lub zmianie planu miejscowego a jej wartością, określoną przy uwzględnieniu przeznaczenia terenu, obowiązującego przed zmianą tego planu lub faktycznego sposobu wykorzystywania nieruchomości przed jego uchwaleniem. Wysokość należnego odszkodowania określana jest w oparciu o opinię rzeczoznawcy majątkowego w formie operatu szacunkowego. Koszt sporządzenia takiego operatu wynosi ok. 2000 zł. Co istotne, zbycie nieruchomości oznacza odpłatne przeniesienie praw własności. W konsekwencji powyższego, nie można dostać odszkodowania w przypadku przeniesienia własności nieruchomości w formie o odszkodowanieAby zgłosić roszczenie odszkodowawcze właściciel, względnie użytkownik wieczysty, powinien złożyć wypełniony formularz wniosku wraz z wymaganymi załącznikami, tj. wypisem z aktu notarialnego dotyczącego umowy, której przedmiotem jest zbycie nieruchomości. Wniosek może zostać przesłany w dwóch formach, a mianowicie drogą elektroniczną lub tradycyjnie w formie listu poleconego. W momencie, gdy zostaną spełnione przesłanki do realizacji roszczeń, gmina zawiera z wnioskodawcą stosowną umowę cywilno-prawną, a postępowanie jest wolne od przez gminę obowiązku wynikającego z roszczeń właściciela lub użytkownika wieczystego nieruchomości powinno nastąpić w ciągu 6 miesięcy od dnia złożenia wniosku. Co szczególnie istotne, strony mogą ustalić inny, aniżeli sześciomiesięczny termin. W przypadku opóźnienia w wypłacie odszkodowania lub w wykupie nieruchomości, właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu nieruchomości przysługuje prawo do naliczania odsetek ustawowych za roszczenia mają charakter cywilnoprawny, a więc to na właścicielu, względnie użytkowniku wieczystym, ciąży obowiązek udowodnienia, że korzystanie z nieruchomości zostało ograniczone albo, że jej wartość uległa obniżeniu. Tryb odwoławczy nie występuje, natomiast wszelkie spory w sprawach roszczeń rozstrzygają sądy powszechne – przed sądem powszechnym W przypadku braku wypłaty odszkodowania, właściciel lub użytkownik wieczysty ma możliwość skorzystania z jednej z dwóch dróg dochodzenia z nich jest zawezwanie do próby ugodowej – jest to rozwiązanie tańsze, gdyż opłata wynosi 300,00 zł, i pozwalające na szybsze zakończenie sprawy. Zawezwanie do próby ugodowej ma duże znaczenie dla sprawy, albowiem niezależnie od tego czy ugoda zostanie zawarta, zostanie przerwany bieg sytuacji, gdy zawezwanie do próby ugodowej nie przyniesie oczekiwanego efektu, należy wystąpić z pozwem. Oczywiście, można pominąć drogę zawezwania do ugody i od razu skierować sprawę na drogę postępowania sądowego. Opłata od pozwu wynosi 5 % wartości przedmiotu sporu, co oznacza, że jej wysokość zależy każdorazowo od wartości dochodzonego odszkodowania. Warto jednak zaznaczyć, że maksymalnie opłata ta wynosi zł. Warto jednak zaznaczyć, że w związku z nowelizacją ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych od 21 sierpnia 2019 r. opłata od pozwu wynosi odpowiednio: dla roszczeń do 500 złotych – w kwocie 30 złotych; dla roszczeń w wysokości powyżej 500 złotych do 1500 złotych – w kwocie 100 złotych; dla roszczeń w wysokości powyżej 1500 złotych do 4000 złotych – w kwocie 200 złotych; dla roszczeń w wysokości powyżej 4000 złotych do 7500 złotych – w kwocie 400 złotych; dla roszczeń w wysokości powyżej 7500 złotych do 10 000 złotych – w kwocie 500 złotych; dla roszczeń w wysokości powyżej 10 000 złotych do 15 000 złotych – w kwocie 750 złotych; dla roszczeń w wysokości powyżej 15 000 złotych do 20 000 złotych – w kwocie 1000 postępowaniu sądowym sąd przeprowadzi dowód z opinii biegłego sądowego do spraw szacowania nieruchomości, co może wiązać się dla właściciela nieruchomości (Powoda) z obowiązkiem wpłacenia zaliczki na poczet opinii biegłego. Jeśli opinia będzie niekorzystna, wówczas pojawi się konieczność uzupełnienia opinii, względnie powołania nowego biegłego, co będzie się wiązało z dalszymi kosztami oraz z wydłużeniem postępowania sądowego. Co ważne, Sąd co do zasady powinien uznać roszczenie, niemniej może zasądzić niższą kwotę, aniżeli dochodzona pozwem. Wówczas właścicielowi przysługuje możliwość złożenia apelacji do sądu II instancji, która podlega opłacie w takiej wysokości, jak opłata od pozwu. Jeżeli zainteresował Państwa opisany wyżej temat, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią (tel.: +48 17 307 07 66, +48 12 307 09 88 lub e-mail: kancelaria@ oraz do umówienia spotkania w biurze Kancelarii w Rzeszowie lub Jaracz-WilkJestem adwokatem przy Okręgowej Radzie Adwokackiej w Rzeszowie. Ukończyłam studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Rzeszowskiego na kierunkach prawo oraz administracja. Prowadzę sprawy rodzinne ze szczególnym uwzględnieniem spraw rozwodowych oraz alimentacyjnych. Zdobyte doświadczenie zawodowe wykorzystuję przeprowadzając również windykacje należności na rzecz Klientów Kancelarii.
Data aktualizacji Czynność Osoba 15:24 Aktualizacja treści Krzysztof Duda 15:17 Aktualizacja treści Krzysztof Duda 09:31 Aktualizacja treści Krzysztof Duda 15:45 Aktualizacja treści Krzysztof Duda 14:41 Aktualizacja treści Krzysztof Duda 09:56 Aktualizacja treści Krzysztof Duda 10:47 Zmiana załącznika Krzysztof Duda 14:03 Aktualizacja treści Krzysztof Duda 12:04 Aktualizacja treści Krzysztof Duda 11:08 Aktualizacja treści Krzysztof Duda 11:19 Aktualizacja treści Krzysztof Duda 12:30 dodanie linku do Cyfrowego Urzędu Michał Kowalski 10:26 Aktualizacja treści Krzysztof Duda 12:36 Korekta Michał Kowalski
10 rzeczy, które powinieneś wiedzieć o odzyskaniu wywłaszczonych nieruchomości w okresie PRL Droga Czytelniczko/Drogi Czytelniku, 7 lipca 2020 r. minie termin składania wniosków o zwrot nieruchomości wywłaszczonych ponad 20 lat temu. Strona ta poświęcona jest kwestiom związanym z możliwością odzyskania nieruchomości, które zostały wywłaszczenia przez władze, w szczególności w okresie komunizmu (choć nie tylko). Dla ułatwienia, przygotowaliśmy ją w formie pytań i odpowiedzi. Należy zwrócić uwagę, że mówimy tutaj o nieruchomościach wywłaszczonych na podstawie decyzji lub (wymuszonej) umowy. Inne zaś zasady dotyczą sytuacji, gdy do utraty własności doszło na podstawie komunistycznego prawa (np. reforma rolna z 1944 r. albo tzw. dekret Bieruta). 1) Co to jest wywłaszczenie nieruchomości? Zgodnie z art. 112 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu (albo ograniczeniu) prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości – w drodze decyzji administracyjnej. 2) Kiedy organ władzy może wywłaszczyć nieruchomość? Należy przy tym pamiętać, że wywłaszczenie może nastąpić tylko na cel publiczny (np. budowę drogi, linii kolejowych, urządzeń przesyłowych np. gaz, szkół itd.) i tylko wtedy, gdy: Cel ten dokonane nie może być zrealizowany w inny sposób niż przez pozbawienie albo ograniczenie praw do nieruchomości (np. poprowadzenie drogi w innym miejscu) Odbierane prawa (własności, użytkowania wieczystego) nie mogą być nabyte w drodze umowy (negocjacji) 3) Kiedy można odzyskać zabraną nieruchomość? Szczegółowo przesłanki zwrotu nieruchomości omawiamy w artykule pt. Wniosek o zwrot wywłaszczonej nieruchomości – zasady, procedura, terminy [2020] – zachęcamy do lektury! Do najważniejszych z nich należą następujące: Wywłaszczona nieruchomość okazała się być zbędna na cel wywłaszczenia (np. wywłaszczono teren pod siedzibę urzędu, ale od początku funkcjonuje tam tylko parking publiczny) Grunt pozostaje cały czas własnością Skarbu Państwa/gminy/powiatu Jesteśmy byłymi właścicielami gruntu lub jego spadkobiercami (nie ma możliwości cesji praw) 4) Czy mogę odzyskać działkę, jeśli jest to teraz teren prywatny? Niestety nie ma możliwości zwrotu, jeśli nieruchomość stała się przedmiotem obrotu (została zbyta na rzecz osób trzecich) – nawet jeśli grunt nie został wykorzystany zgodnie z celem wywłaszczenia. W takim wypadku można rozważyć możliwość dochodzenia odszkodowania – o tym piszemy w artykule pt. Odszkodowanie za brak możliwości odzyskania wywłaszczonej nieruchomości – jakie terminy przedawnienia? 5) Gdzie mogę złożyć wniosek o zwrot nieruchomości? Wniosek o zwrot nieruchomości składa się do Starosty właściwego dla położenia danej nieruchomości. W miastach na prawach powiatu organem właściwym jest wówczas prezydent. W Warszawie najlepiej złożyć wniosek do Biura Mienia Miasta i Skarbu Państwa, Wydział Wywłaszczeń i Odszkodowań, które ma siedzibę przy Ul. Chałubińskiego 8. Należy pamiętać, że w przypadku, gdy za wywłaszczoną nieruchomość zostało przyznane w przeszłości odszkodowanie, będziemy musieli je zwrócić po tzw. waloryzacji (czyli uwzględnienia zmiany wartości nabywczej pieniądza). Ale waloryzacja ta jest korzystna w tym sensie, że z reguły wartość odzyskanego gruntu znacznie przewyższa odszkodowanie, które musimy zwrócić. 6) Ile kosztuje wniosek o odzyskanie wywłaszczonej nieruchomości? Złożenie wniosku o zwrot nieruchomości nie wiąże się praktycznie z żadnymi kosztami – Organ może zażądać opłaty w wysokości 10 zł za wydanie decyzji i 17 zł jako opłaty skarbowej od pełnomocnictwa 7) Jaki jest termin na złożenie wniosku o zwrot nieruchomości? Jeśli chodzi o grunty wywłaszczone ponad 20 lat temu, termin na złożenie wniosku mija już 7 lipca 2020 r. UWAGA! Pierwotną datą był 14 maja 2020 r., ale z uwagi na zawieszenie terminów administracyjnych z powodu epidemii COViD-19 termin ten został przesunięty. Więcej o tym w artykułach: 7 lipca 2020 r. nowym terminem na zwrot wywłaszczonych nieruchomości Wniosek o zwrot wywłaszczonej nieruchomości – zasady, procedura, terminy [2020] Generalnie, zgodnie z ustawą o gospodarce nieruchomościami, obowiązuje termin 20-letni od momentu, gdy decyzja o wywłaszczeniu stała się ostateczna. Natomiast w sytuacji, gdy organ poinformuje nas o zamiarze wykorzystania nieruchomości na inny cel niż ten określony w decyzji wywłaszczeniowej, wówczas pozostaje nam tylko 3 miesiące na złożenie wniosku (art. 136 ust. 2 i 2a ustawy o gospodarce nieruchomościami). 8) Jestem jednym z współwłaścicieli lub jednym ze spadkobierców właściciela działki. Czy mogę starać się o zwrot? Tak, zgodnie z art. 136 ugn można dochodzić zwrotu udziału w wywłaszczonej nieruchomości. Stanowisko te potwierdza orzecznictwo sądów administracyjnych (np. NSA w Warszawie w wyroku z dnia 4 grudnia 2015 r., sygn. I OSK 1225/15 i z dnia 12 lipca 2016 r., sygn. I OSK 2360/14). Choć oczywiście dla celów praktycznych jest lepiej, żeby wniosek złożyli wszyscy współwłaściciele/spadkobiercy. 9) Czy mogę starać się odzyskać część zabranej działki? Tak, jak najbardziej jest to możliwe – jeśli tylko fragment nieruchomości został wykorzystywany na cel publiczny (np. budowę drogi), a pozostała część pozostaje własnością Skarbu Państwa/gminy/powiatu, wówczas to zwrot jak najbardziej powinien być możliwy. 10) Czy mogę dostać odszkodowanie za nieruchomość wywłaszczoną w PRL? Co do zasady, w przypadku gdy nieruchomość okazała się zbędna na cel wywłaszczenia, przysługuje nam prawo jej zwrotu. Natomiast gdy nieruchomość nie jest już własnością Skarbu Państwa/gminy, to w niektórych przypadkach można rozważyć możliwość dochodzenia odszkodowania: Grunt został sprzedany po 1998 roku, bez zastosowania koniecznych procedur (np. poinformowania właściciela/spadkobierców – więcej o tym w artykule pt. Odszkodowanie za brak możliwości odzyskania wywłaszczonej nieruchomości – jakie terminy przedawnienia?) lub też decyzja o wywłaszczeniu była niezgodna z ówcześnie obowiązującym prawem (więcej o dochodzeniu roszczeń można znaleźć tutaj: Odszkodowanie za decyzję lub postanowienie administracyjne). Zachęcamy także do lektury naszego artykułu pt. Więcej czasu na składanie wniosków o zwrot wywłaszczonych nieruchomości opublikowanego 4 maja 2020 r. na stronach dziennika „Rzeczpospolita”: oraz wywiadu udzielonego „Dziennikowi – Gazecie Prawnej” (5 maja 2020 r.): Zachęcamy do kontaktu we wszelkich sprawach związanych ze zwrotem nieruchomości!
wniosek o odszkodowanie z tytułu utraty wartości nieruchomości